SİVRİHİSARLI EĞİTİMCİ YAZAR, YUSUF MESUT KİLCİ'NİN ESKİŞEHİR YENİGÜN GAZETESİNDE YAYINLANAN KOÇAŞ PATLICANI İSİMLİ MAKALESİ

* Koçaş Patlıcanı

21 Ekim 2014, 11:52

Bu makale 550 kez okundu

Yusuf Mesut KİLCİ
yusufmesutkilci@gmail.com

Patlıcan solanum melogena familyasındandır. Kaynaklarda M.Ö 5.yüzyılda Hindistan’da yetiştirildiği bilinmektedir.16 yüzyılda dünya ya önce süs bitkisi olarak yayılmıştır. Her türlü iklimde yetişmektedir. Tropik iklimlerde çok yıllık, ılıman ve karasal ikilimler de bir yıllık bitkidir.

Ülkemizde İçel, Antalya, Şanlı Urfa, Hatay, Aydın, Bursa, Adana ve Samsun illerinde üretilir ve bolca tüketilir. Eskişehir de ise Sivrihisar Koçaş köyünde yetiştirilen mor patlıcan(goçaş badılcanı) meşhurdur. Sarıcakaya, Mihalgazi gibi sulu tarım yapılan ilçelerimizde ve köylerinde Kemer Halkapınar, Bostan, Kirması, Yalova, Gönen ve Pala gibi birçok türü yetiştirilir.

Koçaş mor patlıcanın özelliği acısız ve et tadındadır. Bunun sebebi komşu Hamamkarahisar köyündeki sıcak su kaynaklarına yakın olmasıdır. Koçaş köyünde Çağsak deresi, biri doğal, diğeri baraj tipi iki gölet suyu sebze yetiştirilmesinde kullanılmaktadır. Ayrıca açılmış su kuyuları ve sulama kanalları mevcuttur. Günümüzde bu imkânlardan yeterince faydalanılamıyor. Çünkü toprağı işleyecek nüfus şehir‘e göç etmiştir. Ülkemizin çoğu yerinde olduğu gibi buradaki verimli topraklar atıl durumdadır.
Patlıcanın insan sağlığındaki yerinin diğer sebze türlerinden farkı yoktur. Bünyesinde protein, yağ, karbon hidrat, A,B1,B2,B3,B6.C 30l U vitamini barındırmaktadır. Az miktarda nikotin bulunduğundan, sindirimi zor olduğundan küçük çocuklara yedirilmesi uygun görülmez. Olgunlaşmamış patlıcanda solanin adlı bir madde bulunur. Bu patlıcanı çiğ olarak tüketildiğinde zehirlenmelere sebep olmaktadır.

Patlıcanın sinirleri teskin ettiği, kalp çarpıntısını giderdiği söylenir. Pankreas, karaciğer ve böbrekleri kuvvetlendirdiği, bol idrar söktürdüğü, vucudtaki fazla suyu dışarı boşalttığını ve kilo verdirdiğini kaydeden uzmanlar şeker hastalarının çok fayda gördüğünü bildiriyorlar.

Yöremizde Koçaş mor patlıcanı ile yapılan basdı denilen güveç, bilinen yemek türlerinin en meşhurudur. Karnıyarık, patlıcan musakka, şak şak dolması, çullama ve patlıcan tiridi bir anda sayabileceğimiz yöresel patlıcan yemeklerimizdendir. Patlıcan yaz mevsiminde dolmalık, karnıyarık, şak şak şeklinde kurutularak kışın tüketilir. Patlıcan kor ateşte közlenerek domates biber soğanla birlikte salatası yapılır. Patlıcanın çeşit, çeşit turşusu yapılır. Patlıcan kare, kare kesilerek sönmüş kireçte veya özel toprakta serleştirilir üzüm pekmezi yapılırken içine katılır. Patlıcan reçeli yapıldığı da görülür.

Ülke ve yöre kalkınmasında tarımın önemi büyüktür. Sivrihisar ilçemizin tarım ürünlerinde öne çıkan üzüm yetiştiriciliği( merkezde, Dinek, Sadıkbağı v.b köyler),Kepen kelemi, pırasası, Koçaş mor patlıcanı, Kaymaz fasulyesi, İstikbal bağı mercimeği, Kotlan, Mülk soğanı kendine has özellikleri ve damak zevkleri ile aranan sayabildiğimiz isimlerdir. Günümüzde bu ürünlerin yetiştirilmesi yok denecek kadar azdır.

Bu durum devam ederse artık bu ürünleri ancak sıla özlemi dünyamızda gelecek kuşaklara aktarabileceğiz. Köyden şehir’e göçün durdurulması hatta tersine şehirden köy’e dönüş projeleri geliştirilmelidir. Kısa vade de çalışma hayatını şehirlerde geçirmiş memur ve işçi emeklisi toprakla uğraşmayı seven kişiler bir araya gelerek ortak tarım işletmeleri kurmalı önce yukarıda saydığımız yöresel ürünleri fazlasıyla üretmeli atasından kalan toprakları değerlendirmelidir. Uzun vadede özel sektörlerdeki büyük iş adamları doğup büyüdükleri topraklarda gıda ve tarım üzerine yatırım yapmalıdır. Konserveden meyve suyuna kadar üretici firmalar ortaya çıkmalıdır. Bunun örnekleri Antalya, Balıkesir, Bursa Adapazarı gibi illerimizde bulunmaktadır. Devlette köyde yaşasın, şehirde yaşasın toprağını işleyen vatandaşın üzerindeki vergileri hafifletmeli, toprağını işleyen emeklilerin emekli maaşlarına dokunmamalı, bilakis toprağını işleyeni maddi manevi teşvik etmeli. Böylece sadece tüketen toplum değil üreten toplum olacağız. Genç kuşaklara atalarının topraklarında iş sahaları açılacak, refah düzeyleri şehirde yaşayanlar gibi olacaktır. Birlik, dirlik içinde sağlıklı, huzurlu, mutlu günler dileğiyle…

*Koçaş köyü; Eskişehir ili Sivrihisar ilçesine bağlı, ilçeye 23 km uzaklıktadır.
Alıntı:Yenigün Gazetesi